HOOFDVRAAG

LITERATUURSTUDIE door Leonie van Otten

Hoofdvraag

Hoe verloopt de kennisconstructie met beelden in het menselijk brein?

Om tot een antwoord op de hoofdvraag te komen worden er drie deelvragen beantwoord. Het gaat hierbij om de volgende vragen:

Op welke manier verloopt het proces van betekenisverlening aan een beeld in de communicatie tussen mensen?

Hoe verloopt het perceptieproces binnen het menselijk brein?

Op welke manier wordt visuele kennis opgeslagen in het lange termijngeheugen en op welke manier kan deze weer teruggehaald worden naar het werkgeheugen?

Vanuit de antwoorden op deze vragen wordt er geprobeerd om te komen tot ontwerpprincipes voor het construeren van kennis met en door beelden. Deze ontwerpprincipes worden vergeleken met de resultaten uit het praktijkonderzoek naar ICT en de kennisconstructie met beelden.

Aan de hand van deze literatuurstudie zijn er in het bovenstaande gedeelte van de conclusie vijf ontwerpprincipes geformuleerd. Deze zullen hieronder, ter verduidelijking, nogmaals weergegeven worden:

    • Bij het ontwerpen van visuele kennisconstructie opdrachten is het belangrijk om leerlingen de mogelijkheid te geven om visuele, non-verbale informatie op een verbale manier te laten verwerken. Op deze manier kunnen de leerlingen de informatie binnen het werkgeheugen via twee systemen verwerken. Hierdoor kan de informatie beter onthouden worden dan wanneer deze via één systeem verwerkt wordt;
    • Bij het ontwerpen van visuele kennisconstructie opdrachten is het belangrijk om rekening te houden met misconcepties die kunnen ontstaan bij leerlingen doordat zij conclusies trekken op basis van de één of meerdere van de zeven groepeerprincipes van de Gestalt theorie. Hiermee kan rekening gehouden door van te voren na te denken over waar de misconcepties kunnen ontstaan en door deze vervolgens te voorkomen. Dit kan door bijvoorbeeld wat extra informatie toe te voegen.
    • Door gebruik te maken van één of meerdere van de vijf principes van Mayer (2001) bij het ontwerp van opdrachten voor de visuele kennisconstructie wordt de informatie voor de leerling overzichtelijker. Deze overzichtelijkheid zal het verwerken van de informatie voor de leerling vereenvoudigen en dit zal het beter onthouden van de informatie bevorderen;
    • Door bij het ontwerpen van visuele kennisconstructie opdrachten rekening te houden met het abductieproces krijgen de leerlingen de mogelijkheid om op basis van vermoedens en logische gevolgtrekkingen kennis te construeren. Hierbij trekken zij hun eigen conclusies met betrekking tot het beeld waardoor ze de opgedane kennis beter onthouden;
    • Door bij het ontwerp van visuele kennisconstructie opdrachten beelden in verschillende contexten aan te bieden krijgen leerlingen de mogelijkheid om het beeld in verschillende contexten te zien zodat zij meer kennis over het beeld kunnen construeren.
  • Vanuit de bovenstaande ontwerpprincipes wordt er gekeken naar de resultaten van het praktijkonderzoek. Zowel de ontwerpprincipes als de resultaten uit het praktijkonderzoek dienen als een goed voorbeeld voor de manier waarop ICT en de kennisconstructie met beelden in het basisonderwijs ingezet kan worden.

 

 

[Home VKB] [V   K   B] [Beeld en com.] [Perceptieproces] [Visueel geheugen] [Literatuur] [HOOFDVRAAG] [Mindmap] [Publicaties] [Ontwerpprincipes] [Projecten] [Conferenties]