WIE BEN IK, WAT WIL IK EN WAAROM  ?

Artikel uit nieuwsbrief, E-LEARNING, februari 2003

Ronald von Piekartz,

lid kenniskring digitale video

Innovatieve ervaringsdeskundige

Ronald werkt 12 jaar aan de Hogeschool Edith Stein/ OCT als docent tekenen. Voor zijn studie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem heeft hij de Pedagogische Academie gevolgd.  Hij vindt zichzelf dan ook een "ervaringsdeskundige" als het gaat om het begrijpen van het perspectief van de studenten. Naast  docent tekenen is Ronald ook als praktijkstudieleider actief geweest en heeft hij de studio met audiovisuele media en computers in het studielandschap van de hogeschool ontworpen en ingericht.  Nieuwe media  oefenen op hem een grote aantrekkingskracht uit om zijn onderwijs uitdagender te maken.  Met behulp van de huidige generatie computers kunnen je snel allerlei combinaties van beeld, tekst en geluid produceren. Op zo'n manier heb je een heel breed palet om je uit te drukken. Communiceren met beelden wordt een steeds belangrijker cultureel en maatschappelijk verschijnsel. Als Pabo kun je daar niet aan voorbijgaan.

 In de kenniskring

Het mooie van de kenniskring volgens Ronald is dat je met collega's van verschillende disciplines samenwerkt aan de vernieuwing van her onderwijs. Een collega van natuuronderwijs of onderwijskunde werpt vaak een ander licht op de zaak.  Hierdoor bekijk je een vernieuwing vanuit verschillende perspectieven. Ik vind het  heel goed dat er nu tijd en middelen vrijgemaakt zijn om systematisch te experimenteren met het gebruik van  nieuwe media in de opleiding.  Zo wordt pionierswerk gehonoreerd in je takenpakket.  Alhoewel, het is niet altijd eenvoudig om naast alle andere takende tijd voor het werk in de kenniskring vrij te maken.  De directe  onderwijstaken krijgen vaak prioriteit.  Het is voor ons allemaal even wennen om de tijd voor de kenniskring in te plannen en om je aan die planning te houden!

Nieuwe wegen

Ronald is ook beeldend kunstenaar en volgens hem hebben kunstenaars en onderzoekers gemeen dat ze niet tevreden zijn met pasklare antwoorden, maar nieuwe wegen en mogelijkheden zoeken om problemen op te  lossen. juist het verkennen van nieuwe wegen vormt de kern van het werken in een kenniskring.

Aanleiding van het onderzoek

Uit onderzoek is gebleken dat interactieve video een effectief aanvullend leermiddel kan zijn in de opleiding van aanstaande leraren. Uit onderzoek van Fletcher (geciteerd in Wetzei, Radtke & Stem, 1994) is gebleken dat het gebruik van interactieve video betere resultaten oplevert dan traditionele methoden. McNeil en Nelson (1991) hebben geconcludeerd dat interactieve video als aanvullend medium het best tot zijn recht komt.

Van den Berg (2001) heeft in dit kader aangetoond dat studenten de voorkeur geven aan enige sturing middels een opdracht bij verkenning van een multimediaproduct. Observaties hebben aangetoond dat Pabostudenten door een kijkwijzer meer tot inhoudelijke verkenning komen dat wanneer een student geheel vrij wordt gelaten (Fortkamp, 2002).

Deze onderzoeken gaan voornamelijk over de positieve effecten van interactieve video op de leerresultaten van de aanstaande leraren. Veelal wordt geredeneerd vanuit de docentenopninie, zoals van Dol, Hertog & Gravemeijer (2002) een franlework hebben opgezet voor het gebruik van multimedia ten behoeve van Pabodocenten.

Hoewel het uitermate belangrijk is docenten te leren om gaan en te motiveren om gebruik te maken van mulitmediaproducties wordt in dit verband nog niets gezegd over de aanstaande leraren, welke moeten werken met deze multimediaproducties.

Aanvullend onderzoek is vereist om in te gaan op de opinie van aanstaande leraren zelf over welke ontwerpkenmerken hen aanspreken bij het leerproces met en van interactieve video.

In de huidige situatie wordt interactieve video gebruikt binnen de lessen, volgens de wensen en voorkeuren van Pabodocenten. Voorbeelden hiervan zijn het MUST-project en het MlLE-project. Deze werkwijze is begrijpelijk, omdat de inzet van interactieve video als aanvullend leermiddel zich (nog) in een beginstadium bevindt.

Op de Pabo Edith Stein is onderzoek verricht naar de ontwerpkenmerken in een interactieve video waarvan experts denken dat studenten ze als motiverend en leerzaam zullen ervaren. De vraag is nu of de ontwerpkenmerken die voortkomen uit het expert-onderzoek overeenkomen met de ontwerpkenmerken die studenten belangrijk vinden. Daarom zal dit onderzoek in gaan op de vraag welke ontwerpkenmerken van interactieve video voor studenten motiverend en lerend zijn.